Waterloo Savaşı

 Waterloo Savaşı (18 Haziran 1815)

Waterloo Savaşı, 18 Haziran 1815 tarihinde günümüz Belçika’sında gerçekleşen ve Fransız İmparatoru Napolyon Bonapart’ın kesin yenilgisiyle sonuçlanan tarihi bir muharebedir. Bu savaş, Napolyon Savaşları’nın son büyük çatışması olarak kabul edilir ve Avrupa tarihinin gidişatını değiştiren en önemli olaylardan biri olmuştur. Waterloo, Napolyon’un Avrupa’daki hâkimiyetini sona erdirerek Britanya ve Prusya gibi büyük güçlerin önünü açmıştır.

Savaşın Arka Planı

Napolyon, 1814 yılında Rusya ve Avusturya’nın da dâhil olduğu Koalisyon Güçleri tarafından yenilgiye uğratıldıktan sonra tahttan çekilmeye zorlandı ve Elba Adası’na sürgüne gönderildi. Ancak Mart 1815’te Elba’dan kaçmayı başardı ve Paris’e dönerek iktidarı tekrar ele geçirdi. Bu döneme tarihte "Yüz Gün" adı verilir. Napolyon’un dönüşü, Avrupa’daki monarşik güçleri telaşlandırdı ve hızla yeni bir koalisyon kurmalarına neden oldu. Britanya, Prusya, Avusturya ve Rusya birleşerek Napolyon’u durdurmaya karar verdiler.

Napolyon, düşmanlarının birleşmesini engellemek için hızlı hareket etmek zorundaydı. Fransa'nın kuzey sınırına ilerleyerek müttefik ordularını henüz birleşmeden yenmeyi planladı. Bu bağlamda, İngilizlerin başında Arthur Wellesley, Wellington Dükü, Prusyalıların başında ise Gebhard Leberecht von Blücher vardı.

Savaş Öncesi Gelişmeler

Napolyon, düşman birliklerini parçalamak için Belçika’ya doğru ilerledi ve 16 Haziran 1815’te Ligny Muharebesi’nde Prusyalıları mağlup etti. Ancak onları tamamen yok etmeyi başaramadı. Aynı gün, İngilizler ve müttefikleri Quatre Bras’da Fransızlarla çarpıştı. İngilizler geri çekildi, ancak düzenlerini korudular. Napolyon, Prusya ordusunun tamamen yenildiğini düşünerek Wellington’un birliklerine odaklanmaya karar verdi. Ancak Prusyalılar savaştan tamamen çekilmemiş, güçlerini yeniden toplamaya başlamıştı.

Wellington, Belçika’daki Waterloo köyü yakınlarında savunma pozisyonu aldı. Bölge, doğal olarak savunmaya elverişliydi. Wellington’un taktiği, Napolyon’un saldırısını karşılamak ve ardından Prusyalı müttefikleriyle birleşerek Fransız ordusunu yenmekti.

Savaşın Başlaması

18 Haziran sabahı Napolyon, Wellington’un ordusuna doğrudan saldırı başlattı. Ancak gece boyunca yağan yağmur, topçuların hareketini zorlaştırmış ve Fransız ordusunun ilerleyişini yavaşlatmıştı. Savaşın başlaması da bu nedenle gecikti.

Napolyon, ilk saldırısını İngilizlerin sol kanadına yönlendirdi. Fransızlar, Hougoumont adlı çiftlik binasını ele geçirmeye çalıştı, ancak İngilizler burayı büyük bir kararlılıkla savundular. Fransızlar defalarca saldırsa da, bu stratejik nokta gün boyunca Wellington’un elinde kaldı.

Napolyon, öğleden sonra merkezi hedef alarak İngiliz hatlarını yarmaya çalıştı. Fransız süvarileri ve piyadeleri, İngiliz kare formasyonlarıyla karşı karşıya geldi. İngiliz ordusu, bu saldırıları büyük bir disiplinle püskürttü.

Prusyalıların Savaşa Katılması

Savaş devam ederken, öğleden sonra Prusya ordusu sahneye çıktı. Blücher’in ordusu, Napolyon’un sol kanadına saldırmaya başladı. Prusyalılar savaşın sonucunu belirleyecek kritik bir rol oynadılar. Fransız ordusu, iki cephede savaşmak zorunda kaldı ve bu durum onların gücünü önemli ölçüde zayıflattı.

Napolyon, son kozunu oynayarak İmparatorluk Muhafızları’nı Wellington’un hattına karşı sürdü. Ancak İngiliz ve müttefik birlikleri bu elit birliği de durdurdu. İmparatorluk Muhafızları’nın geri çekildiğini gören Fransız ordusu paniğe kapıldı ve dağılmaya başladı.

Sonuç ve Etkileri

Waterloo Savaşı, Napolyon’un Avrupa’daki egemenliğini kesin olarak sona erdirdi. Napolyon, yenilgiden sonra Paris’e döndü ve tahttan ikinci kez çekilmek zorunda kaldı. İngilizler tarafından yakalanarak Atlas Okyanusu’ndaki Saint Helena Adası’na sürgüne gönderildi. Burada 1821 yılında hayatını kaybetti.

Waterloo, Avrupa tarihinin en önemli savaşlarından biri olarak kabul edilir. Bu savaş, Britanya’nın küresel bir süper güç olmasına ve Avrupa’nın siyasi yapısının değişmesine yol açtı. Fransa’da monarşi yeniden kuruldu ve Avrupa’da barışı sağlamak için Viyana Kongresi düzenlendi.

Waterloo Savaşı’nın etkileri günümüzde bile hissedilmektedir. "Waterloo" kelimesi, büyük bir yenilgiyi simgeleyen bir terim haline gelmiştir. Bu savaş, askeri strateji ve savaş tarihine büyük katkılarda bulunmuş, ayrıca birçok sanat eserine ve edebi esere ilham kaynağı olmuştur.

Sonuç olarak, Waterloo Savaşı, yalnızca bir askeri çarpışma değil, aynı zamanda Avrupa’nın siyasi ve askeri dengelerini belirleyen büyük bir dönüm noktası olmuştur.

Emre Şeyda